GAZİ KOŞUSU'NUN İLK YILLARI
Kurtuluş Savaşı yıllarında Ankara'daki at yarışlarını kendi himayesinde yaptıran Mustafa Kemal Atatürk, 1927'de emir vererek Gazi Koşusu'nun düzenlenmesini istedi. At yarışlarının modern toplumlar için sosyal bir ihtiyaç olduğunu vurgulayan Atatürk, fırsat buldukça yarışları hipodromda takip ediyordu. Dönemin Ünlü iş adamlarından lokumcu Ali Muhiddin Hacıbekir'in sahibi olduğu "Neriman" Jokey i İhsan Atçı ile kazanırken 1927 yılında yapılan bu ilk Gazi Koşusu'nu da Atatürk ile İsmet İnönü birlikte izledi.
İLK İKRAMİYE 2 BİN LİRAYDI
Gazi Koşusu ilk kez 10 Haziran 1927 tarihinde, (2 bin metre mesafede) düzenlenirken, birincilik ikramiyesi de 2 bin lira olarak belirlendi. İlk Gazi Koşusu'nu Ali Muhiddin Hacıbekir'in sahibi olduğu "Neriman" adlı safkan, jokeyi İhsan Atçı ile ilk sırada bitirdi. Çim pistte koşulmakta olan ülkemizin bu önemli klasiğinde Gazi koşusunun mesafesi sonraki yıllarda ( 2400 metre olarak belirlenmiştir )
İlerleyen yıllarda bu önemli koşuyu Cumhurbaşkanları İsmet İnönü "Olgo", Celal Bayar ise "Cap Gris Nez" isimli safkanlarıyla kazandı.
İSMET PAŞA'NIN GAZİ KOŞUSU GALİBİYETİ
“1926 yılında ilk defa koşulan Gazi Koşusu Kupası’nı başka atlar kazanmış, İsmet Paşa bunlara ses çıkarmamıştı, ama 1929 yılının kupasını Cap Gris Nez adlı atıyla Celal Bayar kazanınca çok öfkelenmişti.
1930 yılı Gazi Koşusu’na özenle hazırladığı Olga’sına binmesi için dönemin en iyi jokeylerinden Macar Horvath’ı getirdi Paşa Kupayı birkaç at boyu farkla kazandı. İsmet Paşa’nın keyfi yerindeydi artık... 1932 Gazi Koşusu’na hazırlanan İsmet Paşa, bu yarışta ünlü jokey Horvath’la atının sallana sallana ‘uzak ara sonuncu’ gelişini seyretti.
İSTANBUL İLİMİZDEKİ İLK GAZİ KOŞUSU
Ankara 19 Mayıs Hipodromu şehrin içinde kalıyor, atların ve insanların sağlıkları kötü etkileniyor gerekçesi ile yarışlara kapatılınca ülkemizin Derby koşusu olan Gazi yarışımız İstanbul'da ilk kez 1968'de düzenlendi. İstanbul'da ki ilk Gazi Koşusu'nda ise birinciliği Burhan Karamehmet'in "Asuvan" adlı safkanı Jokey i Sedat Okumuş ile elde etti.
Yukarıda okuya geldiğiniz tarihlerde Ülkemizdeki at yarışlarını organize eden dernek elbetteki TJK değildi çünkü söz konusu derneğin kuruluş tarihi 1950 yılıdır..Türk yarışçılığının en büyük klasiği Gazi Koşusu'nun armağanı olan Atatürk'ün at üzerindeki som gümüşten heykeli, 1970 yılından beri Gazi Koşusu galiplerine verilmeye başlandı. Ünlü heykeltıraş Doç. Dr. Şadi Çalık'ın eseri olan bu heykeli ilk kez "Sadettin" adlı safkanın sahibi Sadun Atığ aldı.
 |
 |
İLK ORGANİZATÖR YARIŞ ISLAH ENCÜMENİ
Buradaki tarihlerde ise ülkemizdeki at yarışları ve müşterek bahisleri YARIŞ ve ISLAH ENCUMENİ ALISİ organize ediyordu. Bu günkü anlatımı ile “AT SAHİPLERİ VE YETİŞTİRİCİLERİ DERNEĞİ” yarışların ilk organizatörüydü.
1926 senesinde “Yüksek Yarış ve Islah Encümeni”nin kurulması ile Türkiye’de atyarışları tek bir otoritenin yönetimine girmiş oldu. Encümenin Genel Sekreteri olan Atıf Esenbel, başta İsmet Paşa olmak üzere bu işin özelliklerini çok iyi bilen kişilere danışarak, Ulu Önder’in adına en yüksek ikramiyeli bir koşu düzenlenmesine karar verdi.
Bu karar, bir sene sonra 1927’de “Gazi Koşusu”nun programa alınmasıyla tatbik edildi. İlk Gazi Koşusu yaş sınırlaması olmadan İngiliz atlarına mahsus bir koşu idi. Şimdiki Tandoğan meydanına yakın bir yerde olan spor tesislerinde yapıldı. 1920 senesinde Yunanlıların ileri bir harekete geçtiği ve Uşak’a girdiği sırada, Mustafa Kemal Paşa Ankara’da atyarışları yapılmasını emreder. Paşa bu kararı savaş durumundaki ülkemizin vatandaşlarının bir nebzede savaşın stresinden uzaklaştırmak için vermiştir. Ve zamanın önde gelen şahsiyetlerini yarışların düzenlenmesi işinde görevlendirir. Bunların içinde mebuslar, paşalar ve valiler de vardır. Mustafa Kemal Paşa bu yarışlar için müşterek bahis komitesinin de kurulmasını ister.
Atatürk’ün yarışçılıkla ilgisinin ne boyutta olduğunu gösteren bir diğer önemli örnek de Ankara Şehir Hipodromu’nun yapılması sırasındadır. 1932 yılında boş bir arazi olan yere hipodrom dahil bir spor kompleksi yapılması emreden Atatürk, 1936 yılında açılış günü hipodromda bazı eksikler olduğunu öğrenir ve bu ilk açılışa gelmez. Atatürk eksiklerin tamamlanmasının ardından hipodroma Sonbahar Yarışları münasebetiyle gelir.
11 Haziran 1951'de Cumhurbaşkanı Celal Bayar (sağda), Gazi Koşusunu Başbakan Adnan Menderes (solda) ile birlikte izledi.
Ankara Olgunlaşma Enstitüsünün 1975 yılı GAZİ Koşusu öncesi yapmış olduğu defileden bir görüntü. Zarif kıyafetleri içerisindeki 32 genç kız kendi oluşturdukları elbiseleri ile Hipodroma renk kattılar.
